Betaalbaar wonen

Brussel kampt met een acute wooncrisis

• Brussel is de duurste regio in België om in te wonen, waar de kloof tussen koopkracht en de woonkost de voorbije jaren het sterkst is toegenomen. Deze wooncrisis treft iedereen, behalve de superrijken.
• Brussel kampt met een historisch tekort aan sociale woningen wanneer vergeleken met andere Europese grootsteden. Dat is onhoudbaar.
• Maar de wooncrisis treft niet alleen de lage inkomens, ze treft de hele samenleving.Onze middenklasse wordt op veelvoudige wijze getroffen. Ze voelt druk van bovenaf én van onderuit.
• Er is een gebrekkige reglementering van onze huurmarkt: de huurprijzen stegen de afgelopen tien jaar met 20% bovenop de inflatie.
• De Brusselse woonmarkt is atypisch: het aanbod is onvoldoende afgestemd op de demografische realiteit, waaronder een zeer jonge bevolking, veel alleenstaanden, eenoudergezinnen, maar bovenal veel mensen die worstelen met een armoederisico.
• De klimaatuitdagingen zetten de betaalbaarheid van wonen nog verder onder druk. 70 procent van de Brusselse woningen dateert van voor 1945. Alleen is tussen 40%-50% van de bevolking niet in staat om zelf de noodzakelijke energierenovatiewerken uit te voeren om opgelegde targets te behalen.

De gevolgen? Stadsvlucht, precariteit en stedelijke wildgroei

Na twee opeenvolgende decennia waarin zowel koop- als huurprijzen aanzienlijk zijn gestegen, maar stijging van de lonen stagneerde, bevinden we ons op een punt waarop wonen in de stad voor veel mensen onbetaalbaar dreigt te worden.

• Essentiële beroepen zoals verpleegkundigen, leerkrachten of horecamedewerkers worden langzaam maar zeker de stad uitgeduwd, die ze nochtans mee doen draaien.
• Kwetsbare groepen komen niet meer aan hun trekken en worden uit onze stad geduwd. Maar ook singles,alleenstaande ouders of ouderen behoren tot een groep mensen voor wie het steeds meer onmogelijk wordt om nog iets te kunnen huren of kopen.
• Brussel stevent af op Parijse of Londense toestanden, waar mensen niet kunnen scheiden uit schrik om op straat te belanden.

Het resultaat van die druk op de woningmarkt is een toenemende stadsvlucht en stedelijke wildgroei: de onbetaalbaarheid van de stad leidt tot een verstedelijking van de rand rond Brussel met alle nefaste mobiliteits- en milieuproblemen tot gevolg.

Wij willen met onze aanpak echt het verschil maken om van Brussel terug een betaalbare en leefbare stad te maken.

Wat wil Vooruit.brussels?

Met ons programma schuiven we een resoluut andere visie en aanpak op huisvesting en stadsontwikkeling naar voren, ondersteund door internationale inzichten en voorbeelden. We pleiten voor een slimme verdichting van onze stad, die sociaal inclusief is en onze klimaatweerbaarheid versterkt.

Massaal investeren in sociale en publieke woningen

• We hervormen de stedenbouwkundige lasten door ze verplicht te gebruiken voor sociale huisvesting in rijke gemeenten die geen 15 % sociale huisvesting hebben.
• In grote vastgoedontwikkelingen moet 25 % van de woningen een sociale woning zijn.

Investeren in nieuwe woontypes

• Woningen voor keyworkers naar Londens model, waar we een deel van de woningen voorbehouden aan mensen met essentiële beroepen.
• Meer coöperatieven en Community Land Trusts ontwikkelen
• Investeren in nieuwe woonvormen die aangepast zijn aan de Brusselse noden: kangeroo-wonen, woonprojecten voor alleenstaande ouders.

Geen publieke gronden meer verkopen & slim verdichten om urban sprawl te vermijden

• De ‘tweede kroon’ verdichten, met focus op mobiliteitsknooppunten en tegelijk dichtbebouwde wijken ontdichten en vergroenen. Wij willen meer solidariteit tussen rijke en arme gemeenten.
• Niet zomaar volbouwen en mineraliseren, maar wel: gentle densification (d.w.z. geen torenwijken, maar slim verdichten in de hoogte met behoud van voldoende groen en recreatieve ruimte in de onmiddellijke omgeving).
• We roepen een halt toe aan de verkoop van publieke gronden, behalve voor industriële gebieden.

Leegstand aanpakken

• Betere meldingsprocedure en centrale databank, strengere boetes en een actief vervolgbeleid
• Tijdelijk gebruik stimulerenvan leegstaande ruimtes stimuleren
• Reconversie van kantoren naar woningen en andere functies versnellen

Huurmarkt reguleren

• Huren niet hoger laten stijgen dan de inflatie, bevriezing van prijzen voor ‘energiezeven’.
• We geven de paritaire huurcommissie rechtsprekende bevoegdheid, en we koppelen verhoogde steun en fiscale voordelen aan het vrijwillig hanteren van geconventioneerde huurprijzen.
• We passen de wooncode aan om de rechten van huurders te versterken, en we automatiseren de toekenning van de huurtoelage.

Collectieve investeringen in energierenovatie

• Shift van individuele naar collectieve benadering:
  • Uitrol van wijkrenovatieprogramma’s met focus op armere wijken
  • Grootschalig isolatieprogramma met als principe ‘terugbetaling via de meter’
  • Arme eigenaars die verhuren kunnen hun pand tijdelijk uit handen geven, waarbij de overheid renoveert en vervolgens verhuurt het tot investering teruggewonnen is
• We maken een inhaalbeweging in de uitrol van warmtenetten in nieuwe wijken of grote projecten.

Hoe gaan we dat betalen?

• Ons programma voorziet de nodige middelen om dit betalen. Wij willen een meer rechtvaardige fiscaliteit: hogere registratierechten vanaf de tweede, niet bewoonde woning en een fundamentele hervorming van de erfbelasting.
• We pleiten voor een Europees woningfonds en een bijhorend huisvestingsprogramma dat zich richt op het bouwen en renoveren van publieke huisvesting naar analogie met de relance-instrumenten in de nasleep van de coronapandemie en de energiecrisis.

Investeren in betaalbare huisvesting is dé noodzakelijke voorwaarde bij uitstek voor economische groei.

Meer weten?

Ontdek hier ons volledige programma betaalbaar wonen & stadsvernieuwing.