Kinderen en jongeren

Vandaag verspillen we te veel talent van onze Brusselse kinderen en jongeren. Dat begint al in onze Nederlandstalige crèches en scholen.

• Niet elke ouder vindt een plek in de kinderopvang: in Brussel zijn er per 100 kinderen tussen 0-3 jaar momenteel 49 plaatsen De cijfers zijn bovendien ongelijk verspreid over het gewest.
• In 2023 waren er 250 plaatsen minder in de kinderopvang dan in 2019.
• Een leerkracht voor elke klas is geen evidentie meer. Sommige Brusselse scholen hebben zelfs al een klas moeten sluiten omdat er gewoon geen leerkracht meer te vinden was. Andere steden zullen volgen. In veel scholen staan mensen voor de klas zonder lerarenopleiding.
• 1 op 5 van de 15-jarigen haalt niet het niveau nodig om te functioneren als zelfstandige in onze maatschappij.
• Veel jongeren hebben ook na afstuderen een onvoldoende goed niveau van het Nederlands. Dat zorgt dan weer voor leerachterstand en hoe groter de leerachterstand, hoe groter de kans om zonder diploma te eindigen.
• 1 op de 5 Brusselse jongeren verlaat het onderwijs zonder kwalificatie of diploma.
• 4 op de 10 beginnende leerkrachten stopt binnen de 5 jaar.
• 85% van de Brusselse leerkrachten dat lesgeeft in het Nederlandstalig onderwijs woont in Vlaanderen. Ze moeten vaak lang pendelen naar hun school. Wanneer ze dan kunnen lesgeven in de buurt, verlaten ze het Brussels onderwijs.
• Ook de diversiteit van het lerarenteam is een probleem. Bovendien staan er nog te weinig Brusselaars voor de klas.
• Te veel jongeren voelen zich niet goed in hun vel. Volgens onderzoek kampt 1 op 5 minderjarigen met mentale problemen. Ze vinden nog onvoldoende de weg naar psychologische hulpverlening, of stoten op wachtlijsten.
• 4 op de 10 leerkrachten zien vandaag meer lege brooddozen op school dan 5 jaar geleden (Vlaamse cijfers). Meer dan de helft ziet in schoolrefters meer brooddozen met ongezonde dingen in.
• De schoolfactuur varieert enorm tussen de verschillende scholen, zelfs voor eenzelfde studierichting.
• Het naschoolse aanbod is niet op elke school even goed uitgewerkt én ook de prijzen tussen scholen verschillen. En dan is er nog de chaotische vakantieregeling.

De gevolgen?

Geen plaats in de crèche, dalende onderwijskwaliteit, taalachterstand en lege brooddozen.

• Eén derde van de ouders in Brussel vindt geen plaats in de kinderopvang en de scholen. Dat zorgt voor stress.
• Kinderbegeleiders vallen uit door de hoge werkdruk, crèches sluiten en ouders zitten met de handen in het haar. De wachtlijsten in de kinderopvang nemen alleen maar toe waardoor ouders vaak noodgedwongen thuis moeten blijven om voor de kinderen te zorgen. Dat heeft niet alleen invloed op hun koopkracht maar ook op onze welvaartsstaat.
• Scholen vinden steeds moeilijker leerkrachten. Steeds vaker staan mensen voor de klas zonder lerarenopleiding. Wanneer geen leerkracht wordt gevonden, worden klassen samen gezet, of beslist een school een klas te sluiten.
• In het secundair onderwijs zitten leerlingen wekelijks uren in de studie bij gebrek aan leerkrachten.
• Het niveau van het onderwijs daalt. Logisch als er geen leerkracht voor de klas staat.
• Dat kinderen verschillende talen spreken is absoluut een troef, op voorwaarde dat we er óók in slagen hen goed Nederlands te leren. Een sterke basis is essentieel – en de basis van alles is taal. Een gebrekkige kennis van het Nederlands verzwakt kinderen in alle andere vakken.
• Samen met de dalende kwaliteit van het onderwijs, het lerarentekort wordt een taalachterstand vaak ook een leerachterstand. Te veel jongeren haken af, vinden geen werk en leven in armoede. Een vicieuze cirkel waar veel jongeren moeilijk uit geraken.
• Wie niet goed in zijn vel zit, kan niet tot de best mogelijke manier van leren komen. Jongeren vragen terecht meer aandacht voor mentaal welzijn, ook op school.
• Sommige beroepsopleidingen zijn erg duur, omdat ze specifieke materialen of kledij vereisen. Voor sommige leerlingen betekent dit dat ze een studiekeuze maken op basis van centen, niet op basis van talenten.
• Niet alle Brusselse kinderen kunnen gebruik maken van een rijk en toegankelijk naschools aanbod. Daardoor gaan kansen verloren want een kwaliteitsvol vrijetijdsaanbod een belangrijke hefboom om zich te ontwikkelen en ontplooien.

Wat wil Vooruit.brussels?

Meer plaatsen in Nederlandstalige scholen en crèches

• De eerste 6 levensjaren zijn cruciaal voor de ontwikkeling van onze kinderen. Daarom investeren en hervormen we onze kinderopvang, om elk kind de beste start in het leven te geven. Wij investeren in goede, betaalbare crèches met 1 begeleider per 5 kinderen en 130 dagen gratis kinderopvang voor elk kind. Ook het aantal plaatsen in Nederlandstalige scholen moet omhoog. Via een uitbreiding van het aanbod en meer samenwerking met de Franstalige gemeenschap.

Een sterke leerkracht voor elke klas

• Wie als leerkracht kiest voor Brussel moet hiervoor beloond worden. We willen meer ademruimte creëren voor Brusselse leerkrachten door onderwijsassistenten in te zetten die hun taken verlichten. Door meer ondersteuning en een lerarenopleiding op maat van de grootstad. Zeker startende leerkrachten zullen extra begeleid worden. Want sterk onderwijs begint met een sterke leerkracht.

Een gezonde, gratis maaltijd op school voor elk kind in het basisonderwijs

• Met een lege maag kan je niet leren. Toch zitten er vandaag nog Brusselse kinderen met honger in de klas. Dat is onaanvaardbaar… Wij willen voor elk kind in het lager onderwijs een gezonde, gratis maaltijd op school. Elke dag. In de scholen van de Stad Brussel bewijzen we dat het kan, nu is het aan Vlaanderen om dat mogelijk te maken in elke school.

Nederlands als bindmiddel in een meertalige stad

• In een smeltkroes als Brussel, is meertaligheid een troef. Op één voorwaarde: dat de kinderen voldoende basiskennis hebben van het Nederlands. Wie nog onvoldoende Nederlands kan, moet meer kansen krijgen om Nederlands te oefenen, ook na school. Want taalachterstand zorgt nog te vaak voor leerachterstand. Wij zorgen voor extra taalondersteuning in crèches en scholen. We zetten in op scholen die ook buiten de schooluren activiteiten aanbieden. Via sport, theater en kunst kunnen kinderen hun talenten ontdekken en al spelenderwijs Nederlands Ook jeugdbewegingen en speelpleinwerking spelen een cruciale rol voor verdere studies.
• We pleiten ervoor dat zowel in het Nederlandstalig als in het Franstalig onderwijs in Brussel de andere landstaal vanaf een vroege leeftijd verplicht en intensief onderwezen wordt. Het houdt geen steek dat leerlingen uit het Brussels Franstalig onderwijs in hun hele schoolcarrière geen Nederlands krijgen, om dezelfde leerlingen dure taalcheques te geven zodra ze op de arbeidsmarkt terechtkomen. We stimuleren uitwisseling van leerkrachten uit Nederlandstalige en Franstalige scholen.

Zorgeloos jong kunnen zijn

• Jongeren moeten op een laagdrempelige manier betaalbare psychologische zorg kunnen vinden. Daarom investeren we in extra in jeugdhulpverlening. We richten een toegankelijk Brussels aanmeldpunt voor jeugdhulpvragen op zodat jongeren en hun ouders niet eindeloos hoeven zoeken naar de nodige hulp. We bereiden de Brede Scholen uit met lokale welzijnspartners. Op die manier zetten we in op preventie en versterken we de brede leer- en leefomgeving van kinderen en hun ouders. Het wegwerken van wachtlijsten in de jeugdhulp blijft een prioriteit. Elk kind moet tijdig de hulp ontvangen die het nodig heeft.

Maximumfactuur doortrekken naar het secundair onderwijs

• De schoolkeuze of de keuze voor een studierichting mag niet afhangen van de portemonnee van de ouders. In het secundair onderwijs zijn de schoolkosten veel te hoog. Zelfs voor eenzelfde studierichting kan de schoolfactuur tot 500 euro verschillen per schooljaar. Die verschillen moeten eruit. Boeken en lesmateriaal, nodig om de eindtermen te bereiken, zouden eigenlijk door de school moeten worden voorzien. De Vlaamse Regering moet daarom zorgen voor extra werkingsmiddelen. Dankzij socialisten bestaat zo’n maximumfactuur al langer In het basisonderwijs. Het is nu hoog tijd dat er ook in het secundair onderwijs een maximumfactuur komt. Kinderen verdienen het niet om slachtoffer te zijn van ongelijkheid. Het is een kerntaak van een sterke welvaartsstaat om kinderen gelijke kansen te bieden.

Kwaliteitsvol en betaalbaar naschools vrijetijdsaanbod

• We zetten in op een kwaliteitsvolle en betaalbare buitenschoolse opvang door te investeren laagdrempelig aanbod via sterke vrijetijdsorganisaties, afgestemd met de werking van de Brede School. Dit vraagt inzet van voldoende en gekwalificeerd personeel. Daarbij werken we één inkomensgerelateerd en transparant prijzenbeleid uit, met bijzondere aandacht voor eenoudergezinnen. Ook investeren we in aantrekkelijke, multifunctionele en duurzame gebouwen zijn, die ook na de schooluren toegankelijk

Schoolvakanties gelijktrekken

• Dat er momenteel twee vakantieregelingen zijn in Brussel is absurd en zorgt voor organisatorische problemen bij gezinnen, jeugdorganisaties en bedrijven. Wij willen één vakantieregeling voor alle scholen met een betere spreiding zoals vandaag al het geval is in de Franse gemeenschap. Dat is niet alleen veel logischer maar gaat ook leerverlies tegen van kinderen die anders heel lang thuis zitten. Cruciaal dus om elk kind een eerlijke kans te geven.

Meer weten?

Ontdek hier ons volledige programma kinderen & jongeren.